De AFM heeft haar prioriteiten voor 2011 vastgesteld. De gedragstoezichthouder besteedt dit jaar speciale aandacht aan tien thema’s op het gebied van kapitaalmarkten en financiële dienstverlening aan consumenten. In 2010 zijn twee nieuwe thema’s vastgesteld: ‘Verbetering producten en advies vermogensopbouw’ en ‘Beter Bestuur’. Dat blijkt uit de begroting 2011 die de AFM eind januari 2011 heeft gepubliceerd.
Bij de tien thema’s gaat het om speerpunten in het toezicht op de financiële dienstverlening: productaanbieders stellen het klantbelang centraal, de kwaliteit van financiële dienstverlening wordt beter, verbetering producten en advies vermogensopbouw en de hoogte en risico’s van pensioenen worden transparanter.
Verder krijgt de aanpak van zware schendingen van de integriteit wederom prioriteit. Voor de kapitaalmarkten kiest AFM specifiek voor de verhoging van de kwaliteit van financiële informatie, de ontwikkeling van het toezicht op internationale handelsplatformen en de verbetering van de zichtbaarheid van de aanpak van marktmisbruik.
Tot slot krijgt de kwaliteit van het internationale toezicht prioriteit, evenals de deskundigheid, betrouwbaarheid en -op termijn- geschiktheid van bestuurders (Beter bestuur).
De thema’s ‘Beter bestuur’ en ‘ Verbetering producten en advies vermogensopbouw’ zijn de twee nieuwe thema’s in 2011. Met ‘Beter bestuur’ richt de AFM zich op de ‘governance’ van ondernemingen die onder toezicht van de AFM staan. Het tweede nieuwe thema richt zich op vermogensopbouw en vormt een belangrijk onderdeel van de financiële huishouding van veel consumenten.
Nieuw thema’s
Vermogensopbouw
Het thema ‘Verbetering producten en advies vermogensopbouw’ richt zich op een belangrijk onderdeel van de financiële huishouding van veel consumenten: de financiële planning op de langere termijn. De AFM constateert dat de producten en de advisering hierover voor verbetering vatbaar zijn. Aan beleggingsproducten en -diensten zijn kosten en risico’s verbonden. Adviezen hierover zijn niet altijd passend. Met de aandacht voor vermogensopbouw richt de AFM zich vooral op de dienstverlening van beleggingsondernemingen en – instellingen.
Beter Bestuur
Binnen het thema ‘ Beter Bestuur’ besteedt de AFM bijzondere aandacht aan de manier waarop onder toezicht staande ondernemingen worden bestuurd en de invloed die dit heeft op het gedrag van een onderneming. De ervaring leert dat de deskundigheid en betrouwbaarheid van zowel individuele bestuurders als het gehele bestuur daarvoor bepalend zijn. De AFM verwijst hierbij naar de bevindingen van de commissie De Wit (kredietcrisis), de commissie Scheltema (DSB Bank) en de commissie Frijns (Pensioenfondsen).
De toezichthouder ontwikkelt een Bestuurdersmonitor, zodat signalen over bestuurders en besturen eerder tot actie kunnen leiden. Hierbij werkt de AFM samen met collega-toezichthouder de Nederlandsche Bank. Ook zal samen met DNB een geschiktheidseis worden geformuleerd, zoals afgelopen jaar de nieuwe deskundigheidseisen tot stand zijn gekomen.
Overige (oude) thema’s
Naast de twee bovengenoemde nieuwe thema’s, handhaaft de AFM de acht thema’s die ook in 2010 prioriteit hadden, te weten:
• Productaanbieders gaan het belang van de klant centraal stellen
• Kwaliteit van de financiële dienstverlening wordt beter
• Hoogte en risico’s pensioenen worden transparanter
• Meer doelgerichte en snellere aanpak zware schendingen integriteit
• Kwaliteit informatie kapitaalmarkten wordt verbeterd
• Internationale handelsplatformen worden eerlijker en efficiënter
• Toezicht op marktmisbruik wordt meer zichtbaar
• Bevorderen kwaliteit Europees toezicht
Internationaal
De AFM signaleert voor het internationaal toezicht in 2011 onder meer de volgende ontwikkelingen:
- Review MiFID, MAD, TD en nieuwe voorstellen over short selling en OTC derivaten Binnen het regulerend raamwerk gaat aandacht uit naar de verdere harmonisering van EU-regelgeving, waarbij de herzieningen van de Markets in Financial Instruments Directive, de Transparency Directive en de Market Abuse Directive centraal staan en hebben gestaan.
- Richtlijn om alle alternatieve beleggingsinstellingen onder toezicht te plaatsen (Alternative Investment Fund Managers). De conceptrichtlijn draagt bij aan een geharmoniseerd Europees wettelijk kader voor beleggingsinstellingen en maakt het voor deze instellingen mogelijk om grensoverschrijdend te opereren. Door deze richtlijn zullen meer beleggingsinstellingen onder het toezicht van AFM komen.
- Modernisation of the EU-framework for collective investments (UCITS) UCITS-IV draagt bij aan een geharmoniseerd Europees wettelijk kader voor beleggingsondernemingen en maakt het voor deze organisaties beter mogelijk om grensoverschrijdend te opereren. De mogelijkheid zich buiten de lidstaat te vestigen waar hij vooral actief is, kan mogelijk tot verschuivingen in de markt leiden.
- Communication on packaged retail investment products (PRIPS) Er wordt gewerkt aan een Europese Financiële Bijsluiter. Deze vervangt op termijn de huidige Nederlandse Financiële Bijsluiter. Op distributieniveau komt er een richtlijn vergelijkbaar met MiFID.
Ten slotte
Wat kunt u doen met de prioriteiten van AFM? Als eerste is het aan te bevelen om te beoordelen welke prioriteiten van toepassing zijn op uw instelling. Daarnaast kunnen de relevante prioriteiten als uitgangspunt dienen voor gesprekken tussen het Bestuur, de Raad van Commissarissen, de compliance officer en/of de interne accountantsdienst.
De compliance officer, risk manager en interne accountantsdienst zouden de prioriteiten moeten betrekken bij de eigen risicoanalyse. Het aanpassen van monitoringprogramma’ s of controleprogramma’ s kunnen nodig zijn als blijkt een verhoogd risico aanwezig is op het niet goed naleven van onderliggende wettelijke normen.
Kortom: De prioriteiten van AFM zouden onderwerp van gesprek moeten zijn bij een financiële instelling.