Niet alleen in Madrid, maar ook in het kantoor van De Nederlandsche Bank (DNB) is de afgelopen tijd hard nagedacht over klimaatverandering en de gevolgen daarvan. De stijging van de temperatuur op aarde heeft immers ook impact op de financiële sector. Financiële instellingen zullen worden blootgesteld aan klimaatgerelateerde risico’s.
DNB vindt dat banken zulke risico’s moeten meenemen in hun risicobeheersing. Om hen hierbij te helpen, heeft DNB eind november het consultatiedocument “Good practice ‘Integration of climate-related risk considerations into banks’ risk management’“ gepubliceerd.
Maar wat zijn klimaatgerelateerde risico’s eigenlijk precies? Wat staat er in de Good Practice van DNB met betrekking tot het beheer van klimaatgerelateerde risico’s? En is het managen van klimaatgerelateerde risico’s nu echt een andere tak van sport voor banken en andere financiële instellingen?
Wanneer spreken we van klimaatgerelateerde risico’s?
Klimaatgerelateerde risico’s zijn de risico’s die voortkomen uit de blootstelling van financiële ondernemingen aan risico’s die zijn veroorzaakt door (of gerelateerd aan) klimaatverandering.
Dat kunnen risico’s zijn die direct zijn veroorzaakt door klimaatverandering. Voorbeelden hiervan zijn overstromingen, stormen of lange perioden van droogte. Dit worden fysieke risico’s genoemd. Het kan echter ook gaan om transitierisico’s. Transitierisico’s komen voort uit de aanpassingen die momenteel worden gemaakt om onze economie minder CO2-intensief te maken. Denk aan nieuwe wetgeving, nieuwe technologieën, en een veranderend marktsentiment.
Klimaatgerelateerde risico’s kunnen zich direct bij een financiële onderneming manifesteren, maar ook bij haar klanten. Een bank die een vliegmaatschappij in de boeken heeft, staat indirect immers ook bloot aan het risico dat deze vliegmaatschappij minder winstgevend wordt (en mogelijk leningen niet meer kan aflossen) als de wetgever de belasting op vliegreizen sterk verhoogt, of als consumenten massaal besluiten voortaan de trein te pakken.
Wettelijke grondslag
Het opnemen van klimaatrisico’s in het risicobeheer van banken is in overeenstemming met CRD IV, waarin in artikel 74 is bepaald dat banken moeten beschikken over robuuste governanceregelingen, met inbegrip van effectieve procedures om de risico’s waaraan zij zijn of kunnen worden blootgesteld, te identificeren, te beheren, te monitoren en te rapporteren. Deze bepaling is onder meer geïmplementeerd in artikel 3:17 van de Wft, dat beheerste en integere bedrijfsvoering vereist/voorschrijft.
Integreren in bedrijfsvoering
DNB is van mening dat klimaatrisico’s op drie gebieden in de bedrijfsvoering van banken zouden moeten worden geïntegreerd: governance, risicobeheer, en openbaarmaking. We zien dat DNB bij klimaatrisico’s dezelfde risk management cycle gebruikt als reeds gebruikelijk is bij het beheren van andersoortige risico’s, zoals credit risk .
Dat is naar onze mening een goede keuze. Ten eerste maakt het klimaatrisico’s een integraal onderdeel worden van de bedrijfsvoering, en wordt dit onderwerp niet op een apart eilandje behandeld.
Daarnaast betekent dit dat banken processen kunnen toepassen waar zij reeds vertrouwd mee zijn, en waar zij al ervaring mee hebben. Het wiel hoeft dus niet geheel opnieuw te worden uitgevonden maar verdient wel separate aandacht om te zorgen voor een goede implementatie in de dagelijkse bedrijfsvoering over de volle breedte van de instelling.
Good practice: due diligence
DNB noemt een aantal good practices in deze consultatie, waarvan we er één toelichten: die over due diligence.
Als good practice wordt genoemd dat een bank een klimaatrisicobeoordeling als onderdeel van de due diligence geïntegreerd heeft in het acceptatieproces van (toekomstige) klanten en de uitvoering van transacties.
Die klimaatrisicobeoordeling omvat de fysieke en transitierisico’s waaraan de klant is blootgesteld en de vertaling ervan naar financiële risico’s, bijvoorbeeld reputatierisico’s, voor de bank.
Deze beoordeling resulteert in een klimaatrisicobeoordeling voor elke klant (rood, oranje, groen). Klanten met een rode rating worden afgewezen, tenzij een gespecialiseerde klimaat officer speciale goedkeuring geeft. Goedgekeurde klanten met een rode of oranje rating worden periodiek gecontroleerd, zodat de risicobeoordeling up to date blijft.
Wat opvallend is aan de good practice, is dat er binnen het due diligence een nieuwe categorie wordt geïntroduceerd op grond waarvan een klant kan worden afgewezen. Ook wordt er een kleurcodering geïntroduceerd, die naar wij aannemen naast de customer risk rating (“onacceptabel” , “hoog”, “ medium” en “laag”) zal bestaan.
Hoewel wij het uitgangspunt van DNB toejuichen, denken wij dat het integreren van klimaatgerelateerde risico’s in due diligence makkelijker kan. Bijvoorbeeld door één terminologie te hanteren, en niet verschillende classificaties naast elkaar te laten bestaan.
Vervolg van de consultatie
Partijen kunnen nog tot 17 januari 2020 reageren op het consultatiedocument. Daarna zal DNB een definitieve versie van de Good Practice publiceren. Deze Good Practice is bedoeld voor banken, maar het ligt voor de hand dat vergelijkbare handleidingen ook zullen worden opgesteld voor andere financiële marktpartijen.
Meer weten?
Wilt u alvast beginnen met het integreren van klimaatrisico’s in de bedrijfsvoering van uw onderneming? Of heeft u andere vragen? Bij Charco & Dique beschikken we over ruime ervaring met de implementatie van risicomanagementsystemen. Daarnaast hebben we zowel kennis over duurzaamheidsrisico’s als de relevante juridische kaders in huis. Neemt u gerust contact met ons op