Op 14 juni jl. hebben de AFM en DNB mogelijke wijzigingen van de Beleidsregel Geschiktheid (uit 2012) ter consultatie voorgelegd. Dit is de beleidsregel die de toezichthouders gebruiken bij geschiktheidstoetsingen van beleidsbepalers van financiële ondernemingen. Het is voor ondernemingen van groot belang om te weten hoe de toezichthouder de geschiktheid van een (aanstaande) beleidsbepaler toetst. Als de uitkomst van de toets negatief is, mag de betrokkene de beoogde functie namelijk niet uitoefenen. De consultatie loopt nog tot 1 september 2019. Na deze datum zullen de toezichthouders een definitieve nieuwe versie van de Beleidsregel publiceren.
Charco & Dique Legal bereidt u voor op de belangrijkste wijzigingen die u kunt verwachten.
Juridische status
In een beleidsregel geeft een bestuursorgaan -zoals de AFM of DNB- aan hoe zij aan een bepaalde bevoegdheid invulling zal geven. In het geval van de Beleidsregel Geschiktheid gaat het om de bevoegdheid van AFM en DNB om beleidsbepalers van financiële ondernemingen op geschiktheid te toetsen. De huidige beleidsregel stelt bijvoorbeeld dat de toezichthouders besluitvaardigheid en communicatief vermogen meewegen bij de geschiktheidstoets.
Een beleidsregel is bindend. Dat houdt in dat de opsteller ervan in beginsel in overeenstemming met de beleidsregel moet handelen. Met andere woorden: als de toezichthouder bij het toetsen zomaar (dat wil zeggen: zonder goede motivering) afwijkt van haar eigen beleidsregel, kunt u de toezichthouder hierop aanspreken.
Toepassingsbereik
De beleidsregel ziet op de toetsing van ‘beleidsbepalers’. Dat zijn personen die op grond van financiële wetgeving – zoals de Wft, de Wtt, het Bgfo Wft of de Pensioenwet – moeten worden getoetst op geschiktheid. Een toetsing vindt plaats voordat een beleidsbepaler kan aantreden, en wordt herhaald wanneer feiten of omstandigheden hier aanleiding toe geven.
Aanvragers van een Verklaring van geen bezwaar voortaan beoordeeld op ‘reputatie’
Door een verandering in Europese wetgeving worden aanvragers van een verklaring van geen bezwaar VVGB sinds 1 juli niet meer beoordeeld op hun geschiktheid, maar op hun ‘reputatie’. Ter invulling van het reputatiebegrip hebben de Europese toezichthoudende autoriteiten gezamenlijk richtsnoeren uitgegeven. De AFM en DNB zullen deze richtsnoeren voortaan gebruiken voor het beoordelen van aanvragers van een VVGB.
Daarmee zal de Beleidsregel geschiktheid niet meer bij VVGB-aanvragen worden gehanteerd, tenzij de aanvrager tevens kwalificeert als beleidsbepaler. AFM en DBN stellen daarom voor om in de beleidsregel op te nemen dat personen die uitsluitend kwalificeren als aanvrager van een VVGB voortaan zullen worden uitgezonderd voor de toepassing van de beleidsregel.
Houders van sleutelfuncties bij pensioenfondsen niet altijd (vooraf) getoetst op geschiktheid
Sleutelfunctiehouders van pensioenfondsen – dat wil zeggen personen die de interne auditfunctie, risicobeheerfunctie of actuariële functie bekleden -, en die niet tevens beleidsbepaler zijn- dienen geschikt te zijn voor het uitoefenen van hun functie, maar hoeven hier niet per se vooraf op getoetst te worden. DNB kan deze personen echter wel onderwerpen aan een toets wanneer zij hier aanleiding voor ziet. Daarom zal de nieuwe Beleidsregel ook zien op personen die kunnen worden getoetst op geschiktheid, en niet alleen op personen die hierop moeten worden getoetst.
Toetsing betaalinstelling en elektronisch geldinstelling (EGI): van rule-based naar principle based
De omvang van de toetsing is afhankelijk van in welke groep (A, B of C) de beleidsregel het betreffende type onderneming heeft ingedeeld.
Momenteel schaart de beleidsregel betaalinstellingen en elektronische geldinstelling (EGI’s) onder groep C. De toezichthouders willen deze entiteiten echter overhevelen naar groep A. Dat zou tot gevolg hebben dat de toetsing bij betaalinstellingen en EGI’s niet meer rule-based plaatsvindt, maar principle-based. De ratio hierachter is dat betaalinstellingen en EGI’s sterk verschillen in grootte en complexiteit, en een principle-based benadering biedt meer ruimte om hier rekening mee te houden bij de toetsing. Grote betaalinstellingen en EGI’s moeten er dus rekening mee houden dat de toetsing van een nieuwe bestuurder voortaan uitgebreider kan zijn dan zij gewend waren.
Eisen van ‘onafhankelijkheid van geest’ en ‘voldoende tijd’
De nieuwe beleidsregel verduidelijkt dat de eis van ‘evenwichtige en consistente besluitvorming’ ook omvat dat beleidsbepalers ‘onafhankelijk van geest’ zijn. Ook wordt de eis van het hebben van ‘voldoende tijd’ om de functie naar behoren te kunnen uitvoeren expliciet opgenomen in de tekst van de Beleidsregel (en niet meer slechts in de bijlage zoals op dit moment het geval is).
Meer weten?
Heeft u vragen over één van bovenstaande wijzigingen? Of treedt er bij uw onderneming binnenkort een nieuwe beleidsbepaler aan, en wilt u weten wat de geschiktheidstoets in uw geval zal inhouden? Via Ruler heeft u altijd inzicht in de meest actuele ontwikkelingen en inhoud.
Charco & Dique helpt u bovendien graag rechtstreeks bij uw voorbereiding op de geschiktheidstoetsing.
Wijzigingen Beleidsregel Geschiktheid