Reisverslag: naar de townships van Zuid-Afrika met Tjommie

Woensdag 19 oktober

Eindelijk is het dan het zover, wij reizen af naar Zuid-Afrika voor de Tjommie Experience. Tijdens deze reis zullen we een aantal van de belangrijkste projecten van partnerorganisatie Ndlovu Care Group bezoeken.

Op Schiphol worden we namens Tjommie verwelkomt door Tessa en maken we alvast kennis met een aantal van onze reisgenoten. Na de nodige vertraging en een lange vlucht komen we in de nacht aan op het vliegveld van Johannesburg.

Donderdag 20 oktober

Na een korte nacht in het hotel op de luchthaven en een stevig ontbijt de volgende ochtend begint de Tjommie Experience pas echt. We worden per bus vervoerd naar de provincie Limpopo, een ruraal gebied zo’n 200 km ten noorden van Johannesburg.

Rond het middaguur komen we aan in Groblersdal, waar we verblijven in Guinea Feather Country Lodge. We worden hartelijk ontvangen door het bestuur van Tjommie en Hugo Tempelman (oprichter Ndlovu Care Group). Na een introductie van Hugo over de historie van Ndlovu en nadere kennismaking gaan we op pad en vertrekken naar de townships in de nabije omgeving, waar we verschillende projecten zullen bezoeken. Vanaf dat moment worden we ondergedompeld in het intensieve Tjommie Experience programma en volgt een aaneenschakeling van indrukken en ervaringen.

Zoals door Hugo uitgelegd tijdens de introductie gaat Ndlovu uit van een integrale aanpak van armoedebestrijding, waarbij naar het ‘totale kind’ en de directe levensomstandigheden wordt gekeken. De eerste stop is bij een van de pre-schools en voedingscentra. Kort gezegd krijgen ouders hier de benodigde kennis & kunde over hoe ze hun kinderen gezond kunnen voeden. Zo leren ze bijvoorbeeld om in hun eigen tuin groenten te verbouwen. Daarnaast worden jonge kinderen hier op regelmatige basis gewogen en gemeten, om zo tijdig mogelijk verschijnselen van ondervoeding te kunnen ondervangen. Zoals bij alle projecten het geval is, ligt ook hier de focus op de lange termijn en zelfredzaamheid; hulp bieden op een manier die duurzaam tot verbetering van de leefomstandigheden zorgt.

Het is schrijnend om te zien dat er nog zoveel armoede is en dat ondervoeding een reëel probleem blijft.

Het is meteen een indrukwekkende ervaring. Het is schrijnend om te zien dat er nog zoveel armoede is en dat ondervoeding een reëel probleem blijft. De professionaliteit van de faciliteiten en gedrevenheid van de medewerkers maakt indruk en geeft hoop voor de toekomst.

Na de lunch bij een lokale taverne vervolgen we ons programma met een bezoek aan het Disability Care Center. Hier wordt onder begeleiding van een occupational therapist dagelijks opvang gegeven aan een groep gehandicapte kinderen en jongeren. Vervolgens bezoeken we de ambachtsschool die enkele weken na onze reis officieel geopend zal worden. Hier leren jongeren een ambacht, zoals houtbewerking, bouw of het vak van loodgieter. Het verhaal dat een van de leerlingen vertelt maakt veel indruk. Je kunt een speld horen vallen als ze vertelt over de moeilijke omstandigheden waarin ze opgroeide, en we zijn onder de indruk van het enthousiasme waarmee ze de kans pakt om een vak te leren bij de ambachtsschool.

We sluiten de dag af met een bbq bij de lodge. Hier kunnen we bijpraten en reflecteren met onze reisgenoten.

Vrijdag 21 oktober

De volgende dag gaat de wekker alweer vroeg en vertrekken we voor een bezoek aan het Ndlovu Medical & Research Centre.

We krijgen een uitgebreide rondleiding en uitleg door Hugo. Het Medical Centre is feitelijk begonnen als kleine huisartsenpost en gestaag gegroeid tot een volwaardig ziekenhuis. We vervolgen onze rondleiding naar het Research Centre, waar wetenschappelijk onderzoek verricht. Tijdens de coronacrisis heeft dit centrum een belangrijke rol gespeeld in Zuid-Afrika.

In de middag bezoeken we eerst een repetitie van het Ndlovu Youth Choir. Dit in 2009 door Ndlovu opgerichte jongerenkoor begon als een simpel naschoolsprogramma, maar vergaarde internationale bekendheid dankzij hun deelname aan America’s Got Talent. Na genoten te hebben van een mix van traditionele Zuid-Afrikaanse genres, pop, rock en jazz, sluiten af met een bezoek aan het After School & Sportprogramma op het nabijgelegen sportterrein, dat mede mogelijk gemaakt is door de Cruyff Foundation.

Op 8 mei 2023 staat het Ndlovu Youth Choir in de Amsterdamse Melkweg. Kaartjes kunt u bestellen via onderstaande link.

Zaterdag 22 oktober

Op deze laatste dag van de Tjommie Experience brengen we een bezoekje aan Lefa. Deze  lokale jongeman heeft botanische wetenschappen gestudeerd, maar kreeg bij de lokale banken geen financiering om zijn ideeën vorm te geven. Dankzij Ndlovu beschikt hij nu over 3 moderne ‘green houses’ waarmee hij op efficiënte en duurzame wijze groenten verbouwt. Een deel brengt hij zelf op de markt en een ander deel gaat naar de lokale gemeenschap als onderdeel van afspraken met Ndlovu.

Het enthousiasme van Lefa werkt aanstekelijk en vormt een mooie afsluiter van een paar heel bijzondere dagen. De tijd is voorbijgevlogen en terugkijkend kunnen we concluderen dat de’ Tjommie Experience’ zijn naam eer aan doet: het is een aaneenschakeling van indrukwekkende ervaringen. We werden regelmatig heen en weer geslingerd tussen verschillende emoties. Soms mooi en ontroerend, op andere moment ook best confronterend en ongemakkelijk om blootgesteld te worden aan dingen die we ergens wel weten, maar toch ver van ons af staan. Ondanks wat er tot nu toe bereikt is, is er nog veel werk aan de winkel. Het werk van Ndlovu, met financiering van o.a. Tjommie, blijft daarom onverminderd van belang. Aan eenieder die overweegt om mee te gaan met de Tjommie Experience: twijfel niet, ga mee, aanschouw met eigen ogen hoe belangrijk het werk is dat wordt verricht en word zelf ook ambassadeur.

Ook een bijdrage leveren?

De volgende Tjommie Experience staat gepland in oktober 2023. Aanmelden voor deze donateursreis kan via de website van Tjommie.

Natuurlijk kunt u ook op een andere manier bijdragen aan de projecten van Tjommie en Ndlovu. Help met een financiële bijdrage of draag bij met uw tijd, kennis en kunde.