0:00
Artikel
Duurzaamheid Internal auditing Niet-financiële rapportage

‘Hot topics’ voor internal auditors in 2022: niet-financiële risico’s

4 min leestijd

Jaarlijks rapporteert de Europese Federatie van Instituten voor Internal Auditors (ECIIA) over de belangrijkste risico’s voor het komende kalenderjaar. Het afgelopen jaar stond in het teken van de pandemie, die onze manier van werken ingrijpend veranderde. Een andere uitdaging is klimaatverandering. Want ook de duurzaamheidstransitie zal grote risico’s met zich meebrengen voor de bedrijfsvoering en -processen van ondernemingen.

 

ECIIA rapport voor 2022

De nadruk in het ECIIA-rapport ‘Risk in Focus 2022 | Hot topics for internal auditors’ ligt op het belang van niet-financiële risico’s. Met name de risico’s met betrekking tot ‘climate change’ en ‘environmental sustainability’. Maar ook het belang van risicogebieden met een ‘menselijke’ component, zoals ‘human capital’, ‘diversity’ en ‘talent management’, is aanzienlijk gestegen. “Het is nu tijd om te handelen, ook voor internal auditors,” aldus de ECIIA.

Duurzaamheidsrapportage als topprioriteit

In een eerdere publicatie gaven wij aan dat écht werk maken van duurzaamheid, en verantwoording afleggen hierover, steeds belangrijker wordt voor ondernemingen. Zo roept beleggersvereniging VEB in haar jaarlijkse speerpuntenbief 2022 op om ruimhartiger te rapporteren over duurzaamheidsprestaties. Ook de wetgever onderkent dit belang. Er worden dan ook steeds hogere eisen gesteld aan duurzaamheidsrapportage.

Artikel - Duurzaamheidsrapportage: belangrijker dan ooit!

In september 2021 bijvoorbeeld, gaf de Europese Centrale Bank (ECB) haar opinie over het door de Europese Commissie gedane voorstel voor de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). De CSRD is de beoogde opvolger van de Richtlijn inzake niet-financiële rapportage (NFRD) uit 2014. In haar opinie stelt de ECB dat de herziening van de NFRD noodzakelijk is om de gegevenslacune aan te pakken die momenteel de ontwikkeling van passend duurzaamheidsbeleid, risicobeoordeling en risicobewakingskaders voor de financiële sector belemmert.

Hoewel de CSRD nu nog slechts een voorstel is, en de implementatie nog wel even op zich laat wachten, moeten ondernemingen zich hier tijdig op voorbereiden. Zodra de CSRD van kracht wordt, zullen namelijk veel meer ondernemingen over duurzaamheid moeten gaan rapporteren. In het licht van IIA Standaard 2100 mag hier een proactieve en toekomstgerichte houding van internal auditfuncties worden verwacht. Niet alleen van internal auditfuncties overigens, maar ook van compliancefuncties. Immers, die functie draagt bij aan het versterken van de integriteit van de organisatie om daarmee bij te dragen aan duurzame waardecreatie door de organisatie. Dat zou ertoe moeten leiden dat de genoemde niet-financiële risico’s ook uitgebreid aan bod komen in hun jaarplannen voor 2022.

Zodra de CSRD van kracht wordt, zullen veel meer ondernemingen over duurzaamheid moeten gaan rapporteren.

De rol van de internal audit functie

Op pagina 34 van het ECIIA-rapport is een aantal vragen opgenomen die de internal auditfunctie de organisatie kan stellen over klimaatverandering en duurzaamheid, zoals:

  1. Staan klimaatverandering en duurzaamheid centraal in de waarden, missie en strategische doelen van de onderneming?
  2. Neemt de onderneming klimaatverandering en duurzaamheid serieus, bijvoorbeeld door te investeren in projecten die haar producten en diensten toekomstbestendig maken?
  3. Hoe valide zijn de data waarop de onderneming haar milieu-impact modelleert?
  4. Welke initiatieven zijn er om de uitstoot van broeikasgassen door de onderneming te verminderen en af te stappen van schadelijke of niet-duurzame productieprocessen en materialen? Welke vooruitgang boekt de onderneming op dit terrein?

 

Door deze vragen te stellen kan de interne auditfunctie van toegevoegde waarde zijn op het gebied van niet-financiële risico’s en de beheersing daarvan. Een hieraan gerelateerd risico is dat van ‘greenwashing’: het zich ‘groener’ of maatschappelijk verantwoordelijker voordoen dan men werkelijk is. Gelet op de steeds hogere maatschappelijke verwachtingen kunnen ondernemingen zich de negatieve impact daarvan niet permitteren. Hier ligt dus een ‘schone taak’ voor de internal auditors én compliance officers.

Aanbeveling voor de praktijk

De hierboven opgenomen kritische vragen met betrekking tot klimaatverandering en duurzaamheid zou de IAF – mutatis mutandis – ook moeten stellen over andere niet-financiële risico’s. Zoals:

  1. Hebben we een diversiteitsbeleid voor onze rvb en rvc? Zo ja, leidt dit aantoonbaar tot meer discussie en challenges in de bestuurskamer en een betere besluitvorming?
  2. Zijn wij in staat talentvolle medewerkers aan te trekken en te behouden en wat leren wij van de medewerkers die onze organisatie verlaten?
  3. Hoe hebben en houden wij een goed zicht op onze ketenpartners en de daaraan verbonden risico’s?
  4. In hoeverre zijn wij bereid en in staat publiekelijk verantwoording af te leggen over belangrijke maatschappelijke thema’s die onze onderneming raken?

 

Aan de hand van de antwoorden hierop is de IAF in staat de (leiding van de) organisatie een spiegel voor te houden. “Op welke niet-financiële terreinen doen we het goed en waar is verbetering mogelijk?”. Zodoende levert de IAF een daadwerkelijke en aantoonbare bijdrage aan de duurzame, maatschappelijk verantwoord wijze van ondernemen die de maatschappij in toenemende mate van ondernemingen verwacht. Én geeft zij blijk van de proactieve en toekomstgerichte houding die van IAF’s wordt verwacht. Daarbij dient de tijd en aandacht die de IAF hieraan besteedt gelijke tred te houden met het toegenomen maatschappelijke belang. Ook hier geldt dus het adagium ‘the proof of the pudding is in the eating’. Veel succes!

Meer weten?

Wilt u weten of uw jaarplannen voldoen aan de sterk gestegen maatschappelijke verwachtingen? Wij kunnen deze onafhankelijk voor u toetsen en over de uitkomsten daarvan rapporteren.

Gelden de wettelijke verplichtingen inzake niet-financiële of duurzaamheidsrapportage ook voor uw onderneming? Of is dat (nog) niet het geval, maar onderkent u zelf ook het steeds prangender wordende belang van transparante verslaggeving over deze thema’s? Via een compliance quick scan – aan de hand van de niet-bindende richtsnoeren van de Europese Commissie – van uw concept bestuursverslag over 2021 kunnen wij op heldere wijze inzicht bieden in de mate waarin uw onderneming de huidige regels naleeft. Dit in het licht van de verwachtingen van de Autoriteit Financiële Markten. Ook kunnen wij u adviseren over de impact van de CSRD op uw organisatie. Zodat u zo goed mogelijk voorbereid bent op wat komen gaat.

Adviesgesprek aanvragen