Terugblik: welke nieuwe duurzaamheidsregelgeving is per augustus 2022 in werking getreden?
Afgelopen zomer trad veel nieuwe duurzaamheidsregelgeving in werking. Hieronder een overzicht van de belangrijkste wijzigingen.
Beleggingsondernemingen: duurzaamheidsvoorkeuren en organisatorische verankering
Op grond van de MiFID Gedelegeerde Verordening dienen per 2 augustus 2022 beleggingsondernemingen de geschiktheidstoets uit te hebben gebreid met duurzaamheidvoorkeuren van de cliënt.
De regelgeving geeft hierbij aan op welke wijze die uitvraag dient te gebeuren voor zowel nieuwe als bestaande klanten. Via de door ESMA op 23 september 2022 gepubliceerde definitieve richtsnoeren wordt dit nog nader toegelicht.
Verder bepaalt de Gedelegeerde Verordening dat rekening moet worden gehouden met duurzaamheidsrisico’s bij het voldoen aan de organisatorische eisen uit MiFID II en bij het vaststellen van het risicobeheerbeleid. Ook dienen in het kader van duurzaamheidsvoorkeuren mogelijke belangenconflicten te worden geïdentificeerd.
Verzekeraars: duurzaamheidsvoorkeuren, product governance en organisatorische verankering
Ook voor verzekeraars gelden per augustus 2022 nieuwe duurzaamheidsregels. Net zoals bij beleggingsondernemingen dienen ook hier op grond van de gewijzigde IDD Gedelegeerde Verordening duurzaamheidsvoorkeuren van klanten te worden geïntegreerd in de geschiktheidstoets. Hiernaast zijn de product governance regels uitgebreid: bij het bepalen van de doelgroep van klanten dienen ontwikkelaars (naast de kenmerken, het risicoprofiel, de complexiteit en de aard van het verzekeringsproduct) nu ook rekening te houden met duurzaamheidsfactoren.
Voor verzekeraars zijn ook wijzigingen in Solvency van belang. Deze hebben met name ten doel duurzaamheidsrisico’s organisatorisch te integreren. Ook moet in het risicobeleid uitdrukkelijk rekening worden gehouden met duurzaamheidsrisico’s.
Beleggingsinstellingen: organisatorische verankering
Per augustus 2022 zijn ook duurzaamheidsbepalingen voor beleggingsinstellingen (AIFMD Gedelegeerde Verordening en UCITS Gedelegeerde Richtlijn) van kracht. Deze hebben met name ten doel duurzaamheidsrisico’s organisatorisch te integreren. Ook moet in het risicobeleid uitdrukkelijk rekening worden gehouden met duurzaamheidsrisico’s.
Nieuwe loot: de MiFID Product Governance
En dan de meest recente loot aan de boom: de integratie van duurzaamheid in de Gedelegeerde Richtlijn MiFID Product Governance regels die per 22 november 2022 gelden. Deze richtlijn is in Nederland inmiddels geïmplementeerd door aanpassing van de BGfo. Ook op dit onderwerp is ESMA bezig met aanpassing van de bestaande ESMA Product Governance richtsnoeren. Deze aanpassing bevindt zich nog in de consultatiefase en ESMA verwacht in Q1 2023 de definitieve versie te publiceren.
In algemene zin dienen de Product Governance regels te waarborgen dat beleggingsondernemingen tijdens de gehele product life cylce handelen in belang van de klant, om zodoende mis-selling te voorkomen. In de kern komt dit erop neer dat voor financiële instrumenten een doelgroep moet worden bepaald, inclusief een bijpassende distributiestrategie. De Product Governance regels zijn een aanvulling op de point-of-sale eisen (geschiktheids-en passendheidstoets). Vanuit dit perspectief is het logisch dat na de toevoeging van duurzaamheidsvoorkeuren aan de geschiktheidstoets, duurzaamheid ook een rol gaat spelen bij Product Governance.
Net als verzekeraars moeten beleggingsondernemingen nu rekening houden met duurzaamheidsgerelateerde doelstellingen bij het bepalen van de doelgroep van een financieel instrument. Bij de invulling hiervan kan aansluiting worden gezocht bij de duurzaamheidsvoorkeuren uit de MiFID Gedelegeerde Verordening. Let op, de product governance regels gelden bij advies en beheer dienstverlening, maar ook bij execution-only!
De nieuwe regels betekenen dat voor alle financiële instrumenten de doelgroep opnieuw dient te worden bepaald.
Wat betekent dit voor beleggingsondernemingen? De nieuwe regels betekenen dat voor alle financiële instrumenten de doelgroep opnieuw dient te worden bepaald, rekening houdend met het kenmerk duurzaamheid. Besloten moet worden hoe de factor duurzaamheid wordt ingevuld.
Vervolgens kan worden beoordeeld wat de impact is op de huidige doelgroepbepaling. Op dit moment maken marktpartijen bij het bepalen van de doelgroep in de regel gebruik van ‘clustering’ van vergelijkbare instrumenten in bepaalde categorieën. Deze clustering wordt nu ingewikkelder. Er komt namelijk een kenmerk (duurzaamheid) bij. Dit zal waarschijnlijk zorgen voor aanpassing van de doelgroepen. Ook zal een beleggingsonderneming haar distributiestrategie tegen het licht moeten houden, is deze nog steeds voldoende afgestemd op de nieuw bepaalde doelgroepen?
Om het kenmerk duurzaamheid in te vullen is data nodig. Met deze data kan worden bepaald of een financieel instrument voldoet aan de duurzaamheidscriteria van een bepaald cluster. Deze data zal als gevolg van rapportageverplichtingen vanuit CSRD, SFDR en Taxonomy steeds meer beschikbaar komen. Het is echter niet aannemelijk dat vanaf 22 november 2022 de data-uitwisseling tussen bijvoorbeeld fondsbeheerders en beleggingsondernemingen dusdanig vergevorderd is, dat het voor beleggingsondernemingen mogelijk is om op individueel instrumentniveau een volledige analyse uit te voeren. Grotere toekomstige beschikbaarheid van data, zal verdere finetuning van de clustering mogelijk maken.
Tot slot, bij financiële instrumenten die rekening houden met duurzaamheidsfactoren, hoeven beleggingsondernemingen geen negatieve doelgroep te identificeren met betrekking tot hun duurzaamheidsgerelateerde doelstellingen. Dit betekent dat duurzaamheidsgerelateerde doelstellingen alleen bijdragen aan het identificeren van een “positieve” doelgroep. Deze instrumenten kunnen nog steeds worden gedistribueerd aan klanten die buiten die “positieve” doelgroep met betrekking tot duurzaamheid vallen. Uiteraard wel onder de voorwaarde dat deze groep voldoet aan de overige kenmerken die van belang zijn bij het vaststellen van de doelgroep.
Wat nog meer? SFDR level II!
Ook in 2023 wordt het regelgevend duurzaamheidskader verder uitgebreid. In januari 2023 treden de gedetailleerde Regulatory Technical Standards (RTS) – die verwerkt zijn in een SFDR Gedelegeerde Verordening – in werking. Dit wordt in de volksmond ook wel level II SFDR genoemd.
Op grond van hiervan zal voor SFDR artikel 8 en artikel 9 producten aanvullende en gedetailleerde informatie dienen te worden verstrekt, zowel in de precontractuele informatie als in de periodieke rapportage. Hierbij dient gebruik te worden gemaakt van verplichte templates. Ook dient de informatie op de website te worden uitgebreid.
Ook bij het in aanmerking nemen van ongunstige effecten op duurzaamheid in het beleggingsbeleid op entiteitsniveau (de PAI verklaring) zal gebruik dienen te worden gemaakt van een template.
Meer weten? Volg onze SFDR Awareness trainingMeer weten?
Kunt u ondersteuning gebruiken bij het in kaart brengen of implementeren van (aankomende) duurzaamheidsregelgeving? Wij vertellen u graag meer over de vereisten en de impact hiervan op uw onderneming.
Ook bieden we graag meer inzicht door het uitvoeren van een SFDR Quick Scan. Hierbij controleren we op hoofdlijnen:
- de kwalificatie van uw producten;
- of u de vereiste SFDR-informatie op de website beschikbaar heeft; en
- of de SFDR ook los van de website volledig is geïmplementeerd.
