0:00
Artikel
ESG Niet-financiële rapportage SFDR Taxonomieverordening

Artikel in het Tijdschrift voor Compliance: duidelijkheid over duurzaamheid

12 min leestijd

Begin maart verscheen het artikel ‘Duurzaamheid, onderneming en compliance: hoe doe je dat?’ in het Tijdschrift voor Compliance. Hierin laten consultants Klaske Beyer, Gerard Jong en Nina Peters aan de hand van een (fictief) voorbeeld zien wat de gevolgen zijn van toenemende duurzaamheidsregelgeving voor ondernemingen en hun compliancefuncties. Zoals de titel aangeeft gaat het hier om een praktisch artikel waarin de doelgroep, compliancefuncties van ondernemingen die aan deze regelgeving moeten voldoen, concrete handvatten en tips krijgen aangereikt. Dit op basis van een schets van de relevante ontwikkelingen, de verplichtingen en verwachtingen en de rol van de compliancefunctie.

 

Fictief voorbeeld

Wij namen de fictieve grootbank Fair Finance Bank N.V. (FFB) als voorbeeld. Als missie heeft FFB ‘Bijdragen aan een duurzame wereld’. FFB is beursgenoteerd en heeft 8.260 medewerkers, waardoor de bank onder de Non-Financial Reporting Directive (NFRD) valt. Daarnaast bieden de diverse entiteiten binnen FFB verschillende financiële producten en diensten aan (zoals beleggingsinstellingen, individuele vermogensbeheerportefeuilles en beleggingsadvies) waarop de eisen van de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) dan wel de Taxonomy Reguation (TR) van toepassing zijn.

Het maatschappelijk belang van duurzaam, maatschappelijke verantwoord ondernemen (MVO) is groot en de ontwikkelingen op dit terrein volgen zich in rap tempo op. Daarom gaan wij hieronder in op de huidige stand van zaken bij FFB.

Naleving verplichtingen vanuit de SFDR en de TR

De inwerkingtreding van de SFDR, op 10 maart 2021, ligt alweer ruim 2 maanden achter ons. Om te voldoen aan de zogenaamde ‘Level 1’ verplichtingen van de SFDR, heeft FFB op haar website gepubliceerd hoe zij duurzaamheidsrisico’s (beleidsmatig) integreert in het beleggingsbeslissingsproces en hoe haar beloningsbeleid strookt met de integratie van duurzaamheidsrisico’s. Maar ook hoe ongunstige effecten op duurzaamheidsfactoren, zoals het milieu, mensenrechten of corruptie, worden meegewogen in haar beleggingsbeslissingen.

Op productniveau heeft FFB ook een aantal zaken moeten regelen. Voor haar beide beleggingsinstellingen, het FF Basic Fund (FFBF) en het FF Impact Fund (FFIF), moest FFB in het prospectus toelichten hoe zij duurzaamheidsrisico’s in haar beleggingsbeslissingen integreert en welke invloed duurzaamheidsrisico’s zouden kunnen hebben op de waarde van de beleggingsinstelling. In ons fictieve voorbeeld gingen we ervan uit dat het FFBF kwalificeert als een ‘grijs’ product (dat wil zeggen: een product dat niet onder artikel 8 of 9 SFDR valt). Hierdoor gelden er voor deze beleggingsinstelling geen aanvullende eisen. Het FFIF daarentegen wenst bij te dragen aan drie geselecteerde Sustainable Development Goalsvan de Verenigde Naties: geen armoede, geen honger en schoon water en sanitair. Op grond van deze sociale doelstellingen kwalificeert FFIF als ‘donkergroen’. Voor dit fonds heeft FFB dan ook additionele informatie opgesteld en bekendgemaakt. Zo is de duurzaamheidsdoelstelling van deze beleggingsinstelling in het prospectus beschreven. Ook is toegelicht hoe FFB deze doelstelling wil bereiken en of deze beleggingsinstelling een (duurzaamheids)benchmark volgtom te meten of de duurzaamheidsdoelstelling wordt behaald.

Voor het FFBF hoeft op grond van de TR geen taxonomie-informatie te worden gepubliceerd. Het is immers een grijs product. Voor het FFIF geldt eveneens dat taxonomie-rapportage niet verplicht is. We hebben hier weliswaar te maken met een donkergroen product, maar deze kwalificatie is toegekend op basis van een sociale doelstelling en niet op basis van een ecologische doelstelling. Aangezien de TR vooralsnog beperkt is tot milieufactoren, hoeft de TR niet te worden toegepast op een product met een sociale doelstelling. Het is overigens wel de bedoeling dat er op termijn ook een taxonomie voor ‘sociaal duurzame’ activiteiten komt.

Oprichting lichtgroene beleggingsinstelling

In het artikel stond ook de wens van de Raad van Bestuur (RvB) van FFB om een lichtgroene beleggingsinstelling op te richten. Inmiddels is FFB begonnen met de oprichting van deze beleggingsinstelling met als voorlopige werknaam FF Lightgreen Fund (FFLF), en waarbij Compliance nauw betrokken is.

Ontwikkelingen

Wat is er verder nog gebeurd in die 2 maanden? Een maand voor de deadline van 10 maart 2021 werd door de gezamenlijke Europese toezichthouders (ESA’s) het definitieve rapport van de ‘Level 2’ regelgeving gepubliceerd (Level 2 SFDR). De beoogde inwerkingtreding daarvan is 1 januari 2022.

Maar daar bleef het niet bij, want vlak na de inwerkingtreding van de SFDR publiceerden de ESA’s nog een document; een consultatie voor Taxonomie gerelateerde publicatie vereisten (Consultatie). Deze Consultatie beoogt een wijziging op de zojuist gepubliceerde Level 2 SFDR voor lichtgroene en donkergroene producten met een ecologische doelstelling uit de TR. Hiervoor geldt een net iets ander kader.

Daar waren ze even stil van bij FFB. Hoe zit het bij het nieuw op te richten FFLF, daarvan is het toch de bedoeling dat het ecologische kenmerken gaat promoten? Alles overziend adviseert Compliance om eerst het FFIF en FFBF te toetsen aan de Level 2 SFDR, de TR en de Consultatie, en daarna pas het FFLF. Gemakshalve wordt ervan uitgegaan dat alle normen uit deze 3 documenten per 1 januari 2022 in werking zullen treden.

FFBF

Omdat het FFBF ‘grijs’ is, worden er op 1 januari 2022 geen aanvullende informatie-eisen van toepassing vanuit de Level 2 SFDR en de Consultatie. Wel geldt er per die datum vanuit de TR een aanvullende eis die ziet op precontractuele productinformatie, in dit geval het prospectus:

“De onderliggende beleggingen van dit financiële product houden geen rekening met de EU-criteria voor ecologisch duurzame economische activiteiten.”

 

FFBF hoeft dus geen taxonomie informatie te publiceren, maar moet wel kenbaar maken dát het product geen rekening houdt met de criteria voor ecologisch duurzame activiteiten.

FFIF

Voor het FFIF heeft het beleggingsteam nogmaals gecontroleerd dat deze kwalificatie is toegekend op basis van uitsluitend een sociale doelstelling, en niet op basis van een ecologische doelstelling.

Maar de gedetailleerde Level 2 SFDR gaat wel gelden voor het FFIF. Op grond daarvan dient over het navolgende ver(der)strekkende informatie te worden verstrekt:

Over de eerste drie onderwerpen hebben wij eerder nieuwitems met uitleg gepubliceerd. Voor de laatste twee onderwerpen volgt in de komende maanden meer informatie.

FFLF

Voor het FFLF heeft Compliance nog een aantal aanvullende opmerkingen voor het beleggingsteam. Het op te richten fonds wenst inderdaad  Ecologische kenmerken (de ‘E’ uit ESG) te gaan promoten. Maar het beleggingsteam heeft nog niet geïdentificeerd in hoeverre een deel van de portefeuille een ecologische duurzame belegging zou kunnen worden. En als dat zo zou zijn, of er sprake is van een ecologische economische activiteit die bijdraagt aan de mitigatie van of adaptatie aan klimaatverandering. Of dat er sprake is van de overige vier klimaatdoelstellingen uit de TR, zoals bijvoorbeeld bescherming en herstel van biodiversiteit en ecosystemen.

Als de bescherming en herstel van biodiversiteit de doelstelling is, gaan de eisen uit de TR pas per 1 januari 2023 gelden. Maar hoe ga je daar dan mee om in de tussenliggende periode? Pas je per 1 januari 2022 de ‘gewone’ Level 2 SFDR toe of alvast de Consultatie (voor zover mogelijk)? En kan er ook sprake zijn van belegging met een ‘E’ doelstelling die niet onder TR valt maar wel onder de SFDR? Compliance concludeert dat het beleggingsteam hierbij wel wat advies kan gebruiken en gaat aan de slag. Onder verwijzing naar de conclusie in ons artikel: FFB en haar compliancefunctie zijn goed op weg de FFB-missie waar te maken, maar zullen hiervoor de nodige inspanningen moet blijven leveren.

Naleving verplichtingen vanuit de NFRD

Gelet op haar missie wil FFB graag worden gerekend tot ‘koploper’ op het gebied van de rapportage van niet-financiële informatie (NFI). Compliance is betrokken geweest bij het opstellen van het document ‘NFI: mission and principles’, het NFI-beleid van FFB. Uitgangspunten daarvan zijn onder andere dat FFB over niet-financiële thema’s rapporteert aan de hand van de richtsnoeren van de EC en zij de ontwikkelingen met betrekking tot niet-financiële rapportage op de voet volgt.

CSRD in plaats van NFRD

In het licht van dit laatste uitgangspunt heeft Compliance de RvB eind april schriftelijk over het volgende geïnformeerd. Uit onderzoek is gebleken dat, met de huidige combinatie van de NFRD en (niet bindende) EC-richtsnoeren, de gestelde doelen niet worden gehaald. De Commissie heeft daarom op 21 april 2021 een voorstel gepubliceerd voor een nieuwe richtlijn, de ‘Corporate Sustainability Reporting Directive‘ (CSRD). Deze moet in de plaats komen van de NFRD. Dit voorstel:

  • breidt het toepassingsgebied van de richtlijn uit tot alle grote ondernemingen en alle ondernemingen die op gereglementeerde markten zijn genoteerd (met uitzondering van beursgenoteerde micro-ondernemingen);
  • vereist controle (assurance) op gerapporteerde duurzaamheidsinformatie;
  • introduceert meer gedetailleerde rapportageverplichtingen, gebaseerd op nog nader (door EFRAG, de European Financial Reporting Advisory Group) te bepalen rapportagestandaarden; en
  • verplicht ondernemingen de gerapporteerde informatie digitaal te ‘labelen’, zodat deze automatisch kan worden ingevoerd in een (nog op te zetten) Europese database, het ‘European Single Access Point’.

Volgens het in dit voorstel opgenomen tijdpad zou voor het eerst in 2024 over duurzaamheid moeten worden gerapporteerd (over het financiële jaar 2023).

Compliance blijft deze ontwikkelingen nauwgezet volgen en erover rapporteren aan de RvB. Tot het moment dat FFB daadwerkelijk CSRD-rapportages zal moeten uitbrengen, blijft Compliance erop toezien dat zij over niet-financiële thema’s rapporteert op basis van de EC-richtsnoeren.  Het gaat daarbij naar verwachting dus om de jaarverslagen over 2021 en 2022.

Wat kan Charco & Dique voor u betekenen?

In ons artikel concluderen wij dat de diverse initiatieven op het gebied van duurzaamheidsregelgeving alertheid en slagkracht vereisen. Dat geldt des te meer voor ondernemingen die duurzaamheid en MVO hoog in het vaandel hebben. Gelden de wettelijke verplichtingen inzake duurzaamheid ook voor uw onderneming? Of is dat (nog) niet het geval, maar onderkent u zelf ook het steeds groter wordende maatschappelijk belang van duidelijkheid over duurzaamheid? Neem dan vrijblijvend contact op met Charco & Dique. Onze specialisten helpen u graag om daaraan te (blijven) voldoen.